Warna Kecap - Mohammad Sulaiman Suryanto
Warna kecap dina Basa Sunda di antarana :
1. Kecap Barang
Kecap barang sabenerna ngarupakeun ” ngaran ti sakumna mahluk”
Contona ngaran :
a. Jelema
b. Sato
c. Tutuwuhan
Kecap barang aya dua rupa :
Nu nyata/konkret : – Jalma, Batu, Tangkal
Nu teu nyata/abstrak : – Kasieun, kalakuan, kumbaheun.
2. Kecap Pagawean
Kecap pagawean nyaeta sagala kecap anu mangrupa gerak laku mahluk/mangrupa kalakuan.
Contona : – Dahar, sare, ulin, nulis.
3. Kecap Sipat/kaayaan
Nyaeta kecap anu nerangkeun kaayaan atawa sipat
Contona : – Bangor, goreng, alus.
4. Kecap Gaganti (kecap sulur)
Nyaeta kecap nuduhkeun nu bogana, nyaeta :
ka 1 tunggal : kuring, abdi,
ka 2 tunggal : maneh, anjeun
ka 3 tunggal : manehna, anjeuna
ka 1 jamak : kuring sarerea, abdi sadayana
ka 2 jamak : maaneh, aranjeun
ka 3 jamak : maranehanana, aranjeunanana
5. Kecap Bilangan
a. Anu nuduhkeun jumlah : – hiji, dua, tilu
b. Nuduhkeun tingkat : – kahiji, kadua, katilu
6. Kecap Panyeluk
Biasana digunakeun pikeun ngedalkeun emosi atawa perasaan anu kuat, diantarana lamun reuwas, nyeri, kaget, sumanget, contona :
hey ! halo ! ah !
aduh ! kurang ajar !
7. Kecap Panunjuk
Nunjuk nu deukeut : ieu
Nunjuk nu jauh : itu
8. Kecap Pangantet
Ngantetkeun dua bagian kalimah, nulisna di pisahkeun
Cntona : di dapur, ka kota, kana mobil.
9. Kecap Panyambung
Nyambungkeun sababaraha omongan nepi ka jadi kalimah ngantet
Contona : jeung, terus, tuluy, lantaran.
10. Kecap Anteuran
Kecap nu sok marengan kecap pagawean malar leuwih anteb.
Contona : gek diuk, jol datang, bray caang, blug labuh, burusut ngising.
11. Kecap Sandang
Keur ngahormat : Sang ratu, Sang raja, Sang jendral, Hang tuah, Si geulis.
Keur sato : Sakadang kuya, Sakadang monyet, Sang kancil.
12. Kecap Panganteb
Keur mere tekenan kana omongan anu dipentingkeun, conto : Mila teh bageur, Mia mah teu bisa.
Keur nuduhkeun/ngantebkeun warna, contona : beureum euceuy (burahay), koneng enay (umyang), bodas ngeplak (nyacas)
13. Kecap Sawandana/Sinonim
Conto :
Beunghar = Sugih
Untung = Mucekil
Pancen = Tugas
Subur = Makmur
14. Kecap Sabalikna/Antonim
Conto :
Nanjak = Mudun
Tonggoh = Landeuh
Lega = Heureut
Getol = Ngedul
1. Kecap Barang
Kecap barang sabenerna ngarupakeun ” ngaran ti sakumna mahluk”
Contona ngaran :
a. Jelema
b. Sato
c. Tutuwuhan
Kecap barang aya dua rupa :
Nu nyata/konkret : – Jalma, Batu, Tangkal
Nu teu nyata/abstrak : – Kasieun, kalakuan, kumbaheun.
2. Kecap Pagawean
Kecap pagawean nyaeta sagala kecap anu mangrupa gerak laku mahluk/mangrupa kalakuan.
Contona : – Dahar, sare, ulin, nulis.
3. Kecap Sipat/kaayaan
Nyaeta kecap anu nerangkeun kaayaan atawa sipat
Contona : – Bangor, goreng, alus.
4. Kecap Gaganti (kecap sulur)
Nyaeta kecap nuduhkeun nu bogana, nyaeta :
ka 1 tunggal : kuring, abdi,
ka 2 tunggal : maneh, anjeun
ka 3 tunggal : manehna, anjeuna
ka 1 jamak : kuring sarerea, abdi sadayana
ka 2 jamak : maaneh, aranjeun
ka 3 jamak : maranehanana, aranjeunanana
5. Kecap Bilangan
a. Anu nuduhkeun jumlah : – hiji, dua, tilu
b. Nuduhkeun tingkat : – kahiji, kadua, katilu
6. Kecap Panyeluk
Biasana digunakeun pikeun ngedalkeun emosi atawa perasaan anu kuat, diantarana lamun reuwas, nyeri, kaget, sumanget, contona :
hey ! halo ! ah !
aduh ! kurang ajar !
7. Kecap Panunjuk
Nunjuk nu deukeut : ieu
Nunjuk nu jauh : itu
8. Kecap Pangantet
Ngantetkeun dua bagian kalimah, nulisna di pisahkeun
Cntona : di dapur, ka kota, kana mobil.
9. Kecap Panyambung
Nyambungkeun sababaraha omongan nepi ka jadi kalimah ngantet
Contona : jeung, terus, tuluy, lantaran.
10. Kecap Anteuran
Kecap nu sok marengan kecap pagawean malar leuwih anteb.
Contona : gek diuk, jol datang, bray caang, blug labuh, burusut ngising.
11. Kecap Sandang
Keur ngahormat : Sang ratu, Sang raja, Sang jendral, Hang tuah, Si geulis.
Keur sato : Sakadang kuya, Sakadang monyet, Sang kancil.
12. Kecap Panganteb
Keur mere tekenan kana omongan anu dipentingkeun, conto : Mila teh bageur, Mia mah teu bisa.
Keur nuduhkeun/ngantebkeun warna, contona : beureum euceuy (burahay), koneng enay (umyang), bodas ngeplak (nyacas)
13. Kecap Sawandana/Sinonim
Conto :
Beunghar = Sugih
Untung = Mucekil
Pancen = Tugas
Subur = Makmur
14. Kecap Sabalikna/Antonim
Conto :
Nanjak = Mudun
Tonggoh = Landeuh
Lega = Heureut
Getol = Ngedul
Tidak ada komentar:
Posting Komentar